کد مطلب:35466 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چگونه عشق به زندگي جاويد دليل بر معاد است؟

هر انساني در ژرفاي فطرت خويش به طور روشن مي يابد كه به «زندگي جاويد» عشق مي ورزد و از هرگونه زوال و نابودي رنج مي‎برد، و از آن مي گريزد. كسي كه دست به خود كشي مي زند براي اين است كه از حوادث تلخ زندگي برهد و به جهاني وارد شود كه احساس رنج نكند و متأثّر نشود. خواه به طور تفصيل بداند كه بعد از مرگ روح او زنده است يا نداند. چه بسا او اين گونه بينديشد كه وقتي مرد به يك شيء جامد تبديل مي شود و شيء جامد بي احساس و درد و رنج است. پس او از اصل هستي ناراحت نيست، بلكه از ناگواري‎هاي زندگي كه نمي تواند آنها را علاج كند ناخرسند است. بنابراين، اصل اشتياق به هستي جاودانه خواسته نهائي و نهادي اوست. انسان‎هاي گذشته و آينده نيز اين چنين عشقي را دارا بوده و هستند، بلكه غير از انسان ساير موجودات نيز عشق به هستي دارند و به طور غريزي براي پايداري خود مي كوشند.

از سوي ديگر، چون اشتياق به زندگي جاويد در همه انسان‎ها (بلكه در همه حيوانات) موجود است، و چون زندگي جاويد و حيات مصون از مرگ در دنيا ممكن نيست و هيچ فردي در اين جهان براي هميشه نمي ماند و آنچه به عنوان «آب زندگاني» ناميده مي شود كنايه از معرفت كامل به معارف الهي است، در نتيجه بايد مورد اشتياق و متعلق آن كه هستي جاودانه است وجود داشته باشد؛ يعني جهان مصون از زوال و محفوظ از پديدة مرگ كه همان قيامت است موجود باشد. آن جا مرگي نيست و سرتاسر حيات و زندگي است: «و إنّ الدّار الاخرة لَهي الحَيَوان» عنكبوت/64.

البته در ساير حيوانات طبيعي معلوم نيست حبّ بقاي ذات آن گونه كه در انسان نهاده شده نهادينه شده باشد و اين مسأله نيازمند پژوهش است و نمي توان با تحليلي كه درباره خصوص انسان بازگو شد آن را ثابت كرد.

حاصل اين كه، محبّت و عشق به هستي دائم و زندگي جاويد امري وجودي است. اين امر وجودي رابط ميان محبّ و محبوب (هستي جاويد) است و بدون وجود خارجي محبوب، چنين عشق و محبّتي در نهاد انسان قرار نمي گيرد و از فطريات بشر به شمار نمي آيد و مي توان گفت وجود چنين محبّتي در نهاد انسان حتماً براي هدف و غايتي جاويد خواهد بود و آن هدف حتماً موجود است.

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 4 (معاد در قرآن)